Ads 468x60px

.

Thứ Ba, 28 tháng 8, 2012

Nhà văn Việt Nam hiện đại - Chân dung và phong cách


Nhà văn Việt Nam hiện đại - Chân dung và phong cách

12. Trào phúng Nguyễn Công Hoan

Nguyễn Đăng Mạnh

Bước đường cùng







Sóng vũ môn





Mời nghe đọc
Mời nghe đọc tại - Internet Archive
Diễn đọc: 1. Khởi Nguyên | 2. Cô Vân | 3. Trung Nghị | 4. Ngducbang09 | 5. TV DKD | 6. Chiến Hữu | 7. Phạm Thắng | 8. Mắm Tôm | 9. L&H



Mời đọc Bản đánh máy

Sóng vũ môn

Nguyễn Công Hoan

Về huyện Thanh Trì, cách tỉnh Hà Nội độ mươi cây số, ở giữa làng X.X. có một cái nhà cổ. Cứ xem chữ khắc ở trên câu đầu, thì biết cái nhà ấy thượng lương từ ngày tháng ba năm Canh thìn, đời vua Minh Mạng nguyên niên (1820). Kiểu mẫu nhà ấy tuy không lấy gì làm đẹp, song sơ lược dễ coi, mà kiên cố lắm. Trước nhà, một cái sân rộng lát toàn gạch bát to, ngang dọc mỗi bề đến một thước. Một khu vườn rộng, cây cối um tùm, mùa nào thức nấy, dưới bóng cây, lẩn mươi đống rơm cao ngất, thực là một nhà giầu thú quê, cha truyền con nối, không biết phát đạt từ đời nào, mà về sau mỗi đời lại thêm thịnh vượng, hoặc vì đất cát mấy ngôi mồ mả, hoặc vì phúc trạch của ông cha, hoặc tài thao lược của con cháu. Hiềm vì một nỗi, đời nào cũng yêu sự khoa cử, nhưng bận nào cũng lao đao trường ốc, rút lại đến xoay nghề buôn bè cùng làm đến tổng lý là hết. Chủ nhà ấy là ông tổng Hưởng, râu tóc đen rậm, mặt mũi nở nang, rõ ra một người phúc hậu. Vợ mất sớm, ông chỉ có một con trai, năm ấy (1865) đã lên mười lăm tuổi. Hoàng Quý (con trai ông tổng Hưởng) theo học trường một ông đồ ở cạnh làng, nên đã thông, làm nổi bài luận ngắn, và đọc sách được mạch lạc. Ông tổng thấy con có tư chất và chăm chỉ, thì bao nhiêu cái chí khí bay nhẩy ở đâu đều trú cả lại mà hy vọng cho con, bèn định cho ra kẻ chợ để theo đòi học tập.

Bước Đường Cùng, Tác phẩm và Dư luận



Mời nghe đọc MP3 tại Internet Archive
1. Thư Viện Sách nói dành cho người mù thực hiện - Diễn đọc: Trung Nghị.
2. Trung Tâm Vì Người Mù Sao Mai - Diễn đọc: Nguyên Lộc.

AudioAZ

Bước Đường Cùng, Tác phẩm và Dư luận

Tuấn Thành - Anh Vũ
(Tuyển chọn và biên soạn)
Nhà xuất bản: Nxb văn học
Nhà phát hành: Phương Nam
Mã Sản phẩm S13730
Khối lượng 300.00 gam
Kích thước 13x19 cm
Ngày phát hành 08-2002
Số trang 372
Giới thiệu về nội dung http://www.vinabook.com/

Tắt lửa lòng





Mời nghe đọc
Mời nghe đọc MP3 tại Internet Archive

Mời nghe đọc tại YouTube
5 Kênh 6 Video

Kênh Cô Trinh - 2 video
Ngọc Sen Voice - 18 video


Mời nghe đọc tại: Thư Viện Sách Nói Miễn Phí

Mời đọc Bản đánh máy

Tắt lửa lòng

Nguyễn Công Hoan

Để đọc, xin nhấp chuột vào chương muốn xem.

Thứ Hai, 27 tháng 8, 2012

Nhớ và ghi về Hà Nội


Mời nghe đọc tại YouTube
Người đọc: Trung Nghị

Thư viện Số



Mời nghe đọc tại:
1. THƯ VIỆN SÁCH NÓI
2. Phật Pháp Ứng Dụng
3. AudioAZ

Phần 1
Phần 3
Phần 5
Phần 7
Phần 9
Phần 2
Phần 4
Phần 6
Phần 8
Phần 10





Nhớ và ghi về Hà Nội

Tác giả: Nguyễn Công Hoan.
Nhà xuất bản: Nxb Trẻ
Ngày xuất bản: 09-2004
Hình thức bìa: Mềm
Số trang: 263
Kích thước: 14x20 cm
Trọng lượng: 300 gram


Giới thiệu về nội dung
Định làm việc này từ lâu, gọi là Nhớ Gì Ghi Nấy. Nhưng hễ sực nhớ được việc, cảnh, người cũ (mà ngày trước chưa đưa vào các truyện ngắn truyện dài), thì lại không ghi. Vì cho là chỉ phải viết coa dăm mươi dòng, mà cũng phải đi tìm giấy bút thì ngại. Cho nên lại để cái sực nhớ thoảng qua đi. Từ hôm nay, quyết làm việc này. Và nhất định có những việc viết hai lần. Những sự kiện in vào óc lúc tuổi trẻ thì nhớ được lâu. Những việc làm lúc tuổi già thì dễ quên - (Lời mở đầu của Nhớ gì viết nấy)

Nhớ Gì Ghi Nấy

Nhớ Gì Ghi Nấy



Tác giả: Nguyễn Công Hoan.
Nhà xuất bản: Nxb Trẻ
Ngày xuất bản: 2003
Hình thức: Bìa cứng
Số trang: 560
Kích thước: 14x20 cm
Trọng lượng: 900 gram





Thứ Bảy, 18 tháng 8, 2012

Nghe/Đọc Sách "Nguyễn Công Hoan - Truyện Ngắn Chọn Lọc" - (Trọn Bộ 2 Tập​ - NXB Hội Nhà Văn 2005)


Truyện Ngắn Chọn Lọc

Nguyễn Công Hoan

Nguyễn Công Hoan Truyện Ngắn Chọn Lọc Tập 1+2
(NXB Hội Nhà Văn 2005 - Nguyễn Công Hoan - Trọn Bộ 2 Tập)



Nguyễn Công Hoan là một nhà văn hàng đầu của văn học hiện đại trong thế kỷ XX.

Ngay từ những thập kỷ đầu (từ năm 1925) khi văn xuôi Việt Nam đang trên đường hình thành, thể loại truyện ngắn, tiểu thuyết còn đang trên đường tìm tòi thử nghiệm, thì những tác phẩm đầu tay, nhất là truyện ngắn của ông đã báo hiệu một triển vọng mới của văn học mới. Ông trở thành chủ tướng của dòng văn học hiện nay.

Truyện ngắn, tiểu thuyết của Nguyễn Công Hoan luôn chiếm lĩnh trên văn đàn và được nhiều người tìm đọc, mến mộ.

Ông tạo được một văn phong, một thi pháp riêng để dựng lên những bức tranh sinh động của một xã hội thực dân phong kiến trước cách mạng Tháng 8 năm 1945, đầy rẫy những sự bất công, tàn ác, giả dối sa đọa... Văn ông vừa phanh phui được những chân dung của bọn quan lại hào lý, những chính sách mị dân của bọn thực dân Pháp và phong kiến triều Nguyễn thối nát, xuất phát từ ý thức tôn trọng dân tộc, đồng thời còn là lòng khát khao công bằng, chống áp bức và tinh thần yêu thương những người chân chính khổ nghèo...

Link Download
Tập 1
Tập 2






Mời Đọc/Lấy về Bản chụp dạng PDF - Tập 1


Mời Nghe Đọc - Tập 1
Mời nghe đọc tại YouTube - Tập 1 Sách "Nguyễn Công Hoan - Truyện Ngắn Chọn Lọc" - (NXB Hội Nhà Văn 2005)
#nguyenconghoan

Diễn đọc: Khởi Nguyên, Cô Vân, Hồng Trinh, Bích Thuận, Phạm Hằng, Thanh Hiền, Thái Hoàng Phi, Chiến Hữu, Trung Nghị...

Mời nghe đọc tại - Internet Archive
TT Truyện Internet Archive - mp3
1 Sóng vũ môn
Diễn đọc: Cô Vân
2 Nhân tình tôi - (Hà-thành Nữ-Sỹ)
Diễn đọc: Hồng Trinh
3 Răng con chó của nhà tư sản
Diễn đọc: Phạm Hằng
4 Oẳn tà rroằn
Diễn đọc: Bích Thuận
5 Hai thằng khốn nạn
Diễn đọc: Bích Thuận
5b Tôi nói dối bà thì tôi làm kiếp...
Diễn đọc: Hồng Trinh
6 Thật là phúc
Diễn đọc: Bích Thuận
7 Lập gioòng
Diễn đọc: Chiến Hữu
8 Ngựa người và người ngựa
Diễn đọc: Thanh Hiền
9 Bố anh ấy chết
Diễn đọc: Thái Hoàng Phi
10 Quan tham nửa giờ (Sỹ diện)
Diễn đọc: Hạ Radio
11 Ông chủ báo chẳng bằng lòng
Diễn đọc: Bích Thuận
12 Chuyện chó chết
Diễn đọc: Cô Vân
13 Thế là mợ nó đi tây
Diễn đọc: Hồng Trinh
14 Xin chữ cụ nghè
Diễn đọc: Thanh Hiền
15 Gói đồ nữ trang (Suýt thành nhà đại phú)
Diễn đọc: Cô Vân
16 Thằng ăn cắp
Diễn đọc: Trung Nghị
17 Samandji 1
Đang cập nhật
18 Samandji 2
Đang cập nhật
19 Báo Hiếu Trả Nghĩa Cha
Diễn đọc: Hồng Trinh
20 Báo hiếu trả nghĩa mẹ
Diễn đọc: Hồng Trinh
21 Vợ
Diễn đọc: Bích Thuận
22 Cụ chánh bá mất giày
Diễn đọc: Thanh Hiền
23 Cô Kếu, gái tân thời
Diễn đọc: Phạm Hằng
24 Mất cái ví
Diễn đọc: Phạm Hằng
25 Kép Tư Bền
Diễn đọc: Lê Thu Cúc
26 Ái tình tiểu thuyết
Diễn đọc: Thái Hoàng Phi
27 Cái ví ấy của ai
Diễn đọc: Mắm Tôm
28 Cái vốn để sinh nhai
Diễn đọc: Hồng Trinh
29 Cái nạn ô-tô
Diễn đọc: Phạm Hằng
30 Bà chủ mất trộm
Diễn đọc: Thái Hoàng Phi
31 Đàn bà là giống yếu
Diễn đọc: Bích Thuận
32 Một tấm gương sáng
Diễn đọc: Chiến Hữu
33 Tôi chủ báo, anh chủ báo, nó chủ báo
Diễn đọc: Khởi Nguyên
34 Thầy cáu
Diễn đọc: Cô Vân
35 Cái thú tổ tôm
Diễn đọc: Anh Khôi
36 Bữa no… đòn
Diễn đọc: Cô Vân
37 Cho tròn bổn phận
Diễn đọc: Chiến Hữu
38 Godautre
Đang cập nhật
39 Thanh! Dạ!
Diễn đọc: Hồng Trinh
40 Thế cho nó chừa
Diễn đọc: Cô Vân
41 Thằng điên
Diễn đọc: Chiến Hữu
42 Ngậm cười
Diễn đọc: Chiến Hữu
43 Kiếp tài tình
Diễn đọc: Cô Vân
44 Mánh khóe
Diễn đọc: Nguyễn Quốc Hoàn
45 Nhân tài
Diễn đọc: Nguyễn Quốc Hoàn
46 Nỗi vui sướng của thằng bé khốn nạn
Diễn đọc: Bích Thuận
47 Xuất giá tòng phu
Diễn đọc: Anh Khôi
48 Một tin buồn
Diễn đọc: Chiến Hữu
49 Đào kép mới
Diễn đọc: Thanh Hiền




Mời Đọc/Lấy về Bản chụp dạng PDF - Tập 2




Mời Nghe Đọc - Tập 2
Mời nghe đọc tại YouTube - Tập 2 Sách "Nguyễn Công Hoan - Truyện Ngắn Chọn Lọc" - (NXB Hội Nhà Văn 2005)
#nguyenconghoan

Diễn đọc: Cô Vân, Hồng Trinh, Bích Thuận, Phạm Hằng, Thanh Hiền, Thái Hoàng Phi, Chiến Hữu, Trung Nghị...

Mời nghe đọc tại - Internet Archive
TT Truyện Internet Archive - mp3
1 Cái lò gạch bí mật
Diễn đọc: Hồng Trinh
2 Nghĩ người ăn gió nằm mưa
Diễn đọc: Mắm tôm
3 Được chuyến khách
Diễn đọc: Trung Nghị
4 Anh xẩm
Diễn đọc: Trung Nghị
5 Thằng Quít (I+II)
Diễn đọc: Chiến Hữu
7 Tựa cửa chiều hôm
Diễn đọc: Chiến Hữu
8 Quyền chủ
Diễn đọc: Chiến Hữu
9 Phành phạch
Diễn đọc: L&H
10 Tôi cũng không hiểu tại làm sao 1
Diễn đọc: Trung Nghị
11 Tôi cũng không hiểu tại làm sao 2
Diễn đọc: Trung Nghị
12 Chiếc quan tài
Diễn đọc: Thanh Hiền
13 Đồng hào có ma
Diễn đọc: Bích Thuận
14 Chuyến tàu Nam
Diễn đọc: Chiến Hữu
15 Thằng ăn cướp
Diễn đọc: Hồng Trinh
16 Hé! Hé! Hé
Diễn đọc: Nui Ha Noi
17a Vẫn còn trịnh thượng
Diễn đọc: Thái Hoàng Phi
17 Chiếc đèn pin
Diễn đọc: Anh Khôi
18 Nạn râu
Diễn đọc: Chiến Hữu
19 Cấm chợ
Diễn đọc: Chiến Hữu
20 Mua bánh
Diễn đọc: Chiến Hữu
21 Trần Thiện, Lê Văn Hà
Đang cập nhật
22 Con ngựa già
Diễn đọc: L&H
23 Mưu làng bẹp
Diễn đọc: Chiến Hữu
24a Tinh thần thể dục (1)
Diễn đọc: L&H
24 Tinh thần thể dục (2)
Diễn đọc: Thanh Hiền
25 Thịt người chết
Diễn đọc: Hồng Trinh
26 Sáu mạng người
Diễn đọc: Chiến Hữu
27 Tôi tự tử
Diễn đọc: Trung Nghị
28 Giá ai cho cháu một hào
Diễn đọc: Hồng Trinh
29 Gánh khoai lang
Diễn đọc: Chiến Hữu
30 Danh lợi lưỡng toàn
Diễn đọc: Chiến Hữu
31 Phúc tinh
Diễn đọc: Chiến Hữu
32 Biểu tình
Diễn đọc: Chiến Hữu
33 Mua lợn
Diễn đọc: Chiến Hữu
34 Ngượng mồm
Diễn đọc: Chiến Hữu
35 Đi giày
Diễn đọc: Trung Nghị
36 Chính sách thân dân
Diễn đọc: Phạm Hằng
37 Hai cái bụng
Diễn đọc: Cô Vân
38 Cậu ấy may lắm đấy
Diễn đọc: Trung Nghị
39 Tấm giấy một trăm
Diễn đọc: Hồng Trinh
40 Chiến tranh
Diễn đọc: Chiến Hữu
41 Thụt két
Diễn đọc: Chiến Hữu
42 Thiếu Hoa
Diễn đọc: Hồng Ngọc
43 Người vợ lẽ bạn tôi
Diễn đọc: Hồng Trinh
44 Cái tết của những nhà đại văn hào
Diễn đọc: Thái Hoàng Phi
45 Công dụng của giấy nhật trình cũ
Diễn đọc: Cô Vân
46 Người thứ ba
Diễn đọc: Chiến Hữu
47 Con ve
Diễn đọc: Hồng Ngọc
48 Bà lái đò
Diễn đọc: Chiến Hữu
49 Hai mẹ con
Diễn đọc: Chiến Hữu
50 Trung thành
Diễn đọc: Hồng Trinh
51 Cây mít
Diễn đọc: Phạm Hằng
52 Người cập-rằng hầm xay lúa
Diễn đọc: Trung Nghị
53 Trong chuyến xe lam
Diễn đọc: L&H
54 Chuyện của cô ấy
Diễn đọc: Phạm Hằng
55 Nỗi day dứt của một đại tá tỉnh trưởng nguỵ quyền
Diễn đọc: Hồng Ngọc
56 Thủ tiêu tù chính trị
Diễn đọc: Mắm tôm



Mánh khóe


1. Mánh khóe
2. Nhân tài


Mời nghe đọc
Mời nghe đọc tại - Internet Archive
Diễn đọc: 1. Nguyễn Quốc Hoàn

Mời nghe đọc tại YouTube - #nguyenconghoan
1 kênh 1 video
Đọc Truyện Đêm - Diễn đọc: Nguyễn Quốc Hoàn

Mời đọc Bản đánh máy


Mánh khóe

Nguyễn Công Hoan
(1903-1977)


Quyển sách nào xuất bản, mà được mạnh sự phê bình, thì tất nhiên là bán chạy. Đó là kinh nghiệm. Bởi vậy, một tác phẩm nào nhấp nhổm ra đời, thì người thân sinh ra nó phải cần nhiều sự có: có tiền, có hàng sách quen, có những tay phê bình người nhà. Đó là mánh khóe.

Nếu được điều thứ ba này hợp lệ, thì những bài phê bình xúm nhau lại mà bôi phấn, xoa nước hoa và cõng tác phẩm ấy, tất thế nào cuốn sách cũng chạy và thành có giá trị thơm tho.

Tôi được hân hạnh bạn với nhà… Lê Văn Tầm, và nhà phê bình rất quen tên, Việt Sỹ.

Tôi chưa gọi Lê Văn Tầm là nhà gì, vì tôi chưa biết đúng anh chuyên môn về môn gì. Tôi chỉ rõ anh là nhà cầm bút. Ngày thường đến thăm tôi, anh thường than thở:

– Không gì khổ hơn là cái kiếp người cầm bút như chúng mình, anh nhỉ.

Nhân tài


1. Mánh khóe
2. Nhân tài



Mời nghe đọc
Mời nghe đọc tại - Internet Archive
Diễn đọc: 1. Nguyễn Quốc Hoàn

Mời nghe đọc tại YouTube - #nguyenconghoan
1 kênh 1 video
Đọc Truyện Đêm - Diễn đọc: Nguyễn Quốc Hoàn

Mời đọc Bản đánh máy


Nhân tài

Nguyễn Công Hoan
(1903-1977)


Tôi không hiểu làm sao, một thành phố to như Hà Nội, mà sở Cẩm còn để bày ra trước mắt công chúng nhiều cái bẩn quá, lại không thẳng tay mà trừng phạt.

Mà tôi cũng lạ, không có một ông phóng viên báo hàng ngày nào than phiền và yêu cầu Cẩm phạt những cái dám ngạo mạn cả lẽ phải của đời.

Hôm nay, bất đắc dĩ tôi phải có ác tâm kể ra một vài thí dụ. Trước hết, tôi hãy xin lỗi tất cả các bạn.

Này, thưa các bạn, trong buồng khách quét vôi màu, kẻ hoa sặc sỡ, ông chủ đã bầy một bộ sa lông tối tân, lùn tịt xuống đất, mà trên tường, lại treo đôi câu đối rặt những chữ nho. Thế thì, cứ theo phép công, ông chủ ấy, đáng Cẩm phạt. Một cửa hàng to, rộng, đèn điện sáng choang, bán rặt thứ xa xỉ, mà lại có một bà cụ già, xấu, ngồi ở sau quầy, thì bà cụ ấy, Cẩm phạt. Một cái xe cao su nhà, gọng kền sáng nhoáng, sơn quang dầu, rất mới, mà người trên xe lại chỉ ngồi mớm có một tí ở đệm ngoài, hai cánh tay đặt đối rõ chọi bằng trắc lên trên hai chỗ tựa tay, nghĩa là lúc nào trông ông ấy cũng có vẻ nhấp nhổm rình nhảy xuống đất, thì ông ngồi xe, Cẩm phạt. Một cô con gái, ăn mặc tân thời từ đầu đến gót, mặt trắng, răng trắng, tóc chải lật và quấn, mà chỉ phải cái mặt thiếu vệ sinh, thì cô ấy, Cẩm phạt.

Cứ kể ra, còn bài của học trò lớn tuổi viết mà còn phạm nhiều lỗi; mặc quần áo ta mà để râu Hoa Kỳ; chồng lùn mà vợ cao; muốn đọc báo mà đi thuê, hoặc xem trộm; cô tiểu thư đẹp lại lấy chồng, vân vân, vân vân, đều đáng Cẩm phạt cả.

Sở dĩ tôi kể lể một nút những thứ Cẩm phạt, vì tôi muốn nói một lần nữa đến Lê Văn Tầm, biệt hiệu Lãng Mạn Tử, tác giả cuốn tiểu thuyết Mịt Mù.

Nếu có luật Cẩm phạt như trên kia thật, thì cái tác phẩm của Lê Văn Tầm mới in thành sách, còn đáng Cẩm phạt nặng gấp đôi. Vì hẳn các bạn chưa quên nhà phê bình Việt Sỹ đã trả nợ miệng tác giả bằng những câu thế nào ở trong bài Mánh khóe.

Nỗi lòng ai tỏ





Mời đọc Bản đánh máy


Nỗi lòng ai tỏ

Nguyễn Công Hoan
(1903-1977)


Từ lúc ăn xong bữa cơm sáng đến bây giờ, chẳng ai hiểu vì lẽ gì, cô Tuyết cứ thở vắn thở dài. Rồi chờ cho mẹ đi chơi, cô lên giường đắp chăn, thút thít khóc mãi.

Thật trái hẳn với mọi khi. Xưa nay, cô vẫn là một người vui vẻ. Suốt ngày, không ai thấy cô buồn bã bao giờ. Ngay từ buổi sáng, vừa ở trên giường bước chân xuống đất, cô đã ngắm vuốt. Cô chải đầu, rẽ tóc. Cô đánh mặt, bôi môi. Rồi khi đọc chán chê các tiểu thuyết, cô lại ra cửa đứng, để ngắm từ đầu đến chân các cô khác tha thướt đi qua trước nhà.

Thế mà bỗng tự dưng hôm nay, cô cứ thở vắn thở dài. Rồi lên giường đắp chăn. Thút thít khóc! Thì ai không ngạc nhiên và không thương? Phải, còn gì làm cảm động hơn là giọt lệ long lanh trên đôi má hồng của một thiếu nữ đào tơ sen ngó?

Nhưng mà giọt lệ ấy vì đâu mà long lanh trên đôi má cô Tuyết?

Kiếp tài tình


Đời văn nghệ sĩ:
1. Kiếp tài tình - 1935
2. Cái tết của những nhà đại văn hào - 1940


Mời nghe đọc
Mời nghe đọc tại - Internet Archive
Diễn đọc: 1. Cô Vân | 2. L&H



Mời đọc Bản đánh máy


Kiếp tài tình

Nguyễn Công Hoan
(1903-1977)


Nhà hát tây hôm ấy có vẻ tôn nghiêm của một vẻ tôn nghiêm của một vị thượng quan mặc lễ phục. Dưới ánh sáng đèn điện như hàng trăm con nhện lửa chăng tơ trên tường và ngoài vườn hoa, hiện ra quang cảnh một thế giới riêng của hạng người phú quý.

Tiết trời đông lạnh lẽo những đâu đâu, chứ ở trước nhà hát, vẻ tấp nập, hớn hở lộ trên nét mặt các nam thanh nữ tú, làm cho nhà soạn kịch Hồng Sơn tưởng tượng đến những bông hoa của mùa ấm áp.

Samandji 1



Mời đọc Bản đánh máy

Samandji

Nguyễn Công Hoan


Đến hai tháng nay, tôi không gặp Samandji. Đó là một chú lính da đen ở đạo quân Thuộc địa thứ chín: một con bò mộng nuôi chờ ngày mổ thịt. Anh ta trông dữ tợn vì hai con mắt trắng dã trên màu da mun, song bản tính thực hiền lành, chất phác.

Sở dĩ tôi thích Samandji, vì hắn là người ngoại quốc, vả lại hắn phục tôi là giống văn minh hơn, cũng như tôi kính phục người Nhật Bản. Bởi thế, thỉnh thoảng tôi trịch thượng, lên mặt đàn anh, sai bảo anh ta chẳng khác một kẻ bộ hạ trung thành.

Đến hai tháng nay, tôi không thấy Chủ nhật anh ta đến chơi tôi nữa.

Rồi hôm qua, trong khi đi dán mũi vào ở cửa kính các hiệu, tôi thấy bị một bàn tay sắt vỗ sụn cả vai.

Tôi quay lại: rành rành Samandji bằng xương, bằng thịt hẳn hoi. Ngạc nhiên, tôi trố mắt nhìn anh ta mà hỏi:

- Anh ở lỗ nào chui ra đấy?

- Ở Thượng Hải về. Vất vả quá!

- Làm gì bên ấy?

Anh ta nghểnh cao người lên, vênh mặt mà trả lời:

- Dẹp giặc!

- Ấy chết! nguy hiểm thế à? May mà không bỏ mạng đấy.

Câu nói của tôi như có hiệu lực gì vào tâm hồn anh, mà anh ta tỏ ra vẻ ngạc nhiên trong cái lòng trắng mắt:

- Sao anh hèn thế? Chết về nước mà anh sợ à? Chả trách anh không dám đi lính.

Tôi cố làm ra cách thẹn vì câu nói ít can đảm của mình, không muốn làm nhầu mất tấm lòng ái quốc của anh ấy.

- Lại sắp đi tu rượu hẳn?

Tôi vội lảng sang chuyện khác như thế. Anh đáp:

- Không, về nhà tôi.

- Anh có nhà đấy à? Diện nhỉ!

- Tôi mới thuê một cái gác xinh lắm, ở gần đây.

- Một mình anh, làm gì hoang thế?

- Không...

Tôi hiểu ý, cười, anh ta cũng nhếch mép cười theo: một cái chớp loáng trong đêm hôm ba mươi!

Một chốc, tôi đã ngồi bên cái bàn ăn phủ khăn trắng.

Samandji đi rót rượu cho tôi uống.

- Đâu? Còn ai nữa đâu?

Tôi hỏi nửa đùa nửa thật, biết câu ấy đối với An Nam mình thì khiếm nhã, song đối với anh ta, chỉ là câu chuyện thường.

- Nó còn đương bảo đun nước trong bếp.

Ngay lúc đó, tôi thấy tiếng dép lẹp kẹp sau lưng tôi, rồi tiếng reo:

- Đã về đấy mình?

Theo sau một câu nhỏ hơn:

- Ai thế?

- Bạn thân tôi. Chào ông ấy đi.

Tôi vội ngoảnh lại: một người đàn bà rộng khổ, cũng mồm đỏ, cũng đít cong, cúi đầu chào tôi.

Tôi lúng túng không biết dùng tiếng gì trả lời, may thay hai vợ chòng anh ta bá cổ hôn nhau, làm lấp cả tiếng ầm ừ của tôi đáp lại.

Trông cảnh tưọng hai cây thịt ôm chặt lấy nhau mà bất giác tôi nghĩ tới cuộc thế giới hòa bình, cuộc tương thân, tương ái của các màu da.

Song tôi lại quên không hiểu cái nguyên nhân sự thương yêu đó ở đâu mà ra, mà nồng nàn đến thế.

Vợ Samandji trông có vẻ lắm. Chằng hiểu cạo lượt nước hàng ở mặt đi, thì còn trơ ra màu gì, chứ ngay lúc đó, đứng bên một cái cột nhà cháy, thì chị ta cũng còn được chút mỹ thuật.

Mỹ thuật nhất là cái ngực đầy như cái ví của nhà tư bản, như cái óc của ông Nghị trước ngày họp hội đồng.

Song đó chẳng phải là cái chỗ tôi kính phục chị.

Tôi không ngờ một người đàn bà ở cái sọt ấy, mà chiều chồng khéo đến thế.

Chị ta ngồi đối diện với Samandji, con mắt đưa tình, miệng cười chúm chím.

Tôi thì cứ trố mắt nhìn tấn hoạt tượng đó, trong lòng nôn nao; cũng một cảnh gia đình "sống để mà yêu" đó.

Bàn tay nhẫy những thịt, nhanh nhẹn rót rượu cho chồng, cho khách, cho mình.

Ông bạn đen của tôi chừng như khoái chí lắm, uống mãi, rồi kể chuyện, nào khi ra trận, nào lúc nằm hầm, nào tiến, nào lui, vào sinh ra tử. Giọng nói có vẻ tự nhiên, yên phận.

Còn cô vợ, lúc dún vai, khi rụt cổ, bĩu môi, dẩu mỏ, cũng có vẻ tự nhiên của một người thập thành.

Song, tôi lấy làm lạ một điều, là khóe thu ba không khi nào đánh ngang sang chỗ tôi, chỉ chăm chú vào cặp môi dầy diễu võ giương oai. Tôi đương cảm phục tấm ái tình chân thật của chị ta, thì bỗng nhiên tôi giật mình: trên bàn chân tôi có vật gì đè xuống. Tôi tưởng Samandji cao hứng, sắp đưa cả gót giầy vào ống cẳng tôi, tôi vội vàng rụt lại.

Chẳng bao lâu, tôi lại thấy cái cảm giác ấy nữa. Lần này tôi không tưởng nữa, vì chính là bàn chân nóng hôi hổi đụng vào chân tôi. Tôi co cẳng lại. Cái bàn chân đuổi theo tôi, tôi lại chạy. Trong gầm bàn, nấp dưới chiếc khăn trắng bỏ xõa, thực là một cuộc bắt cóc của hai bàn chân.

Một lúc, bí thế, tôi đành để yên.

Samandji vẫn chuyện, tôi vẫn nghe, cái mồm đỏ vẫn cử động, mà bàn chân tôi đành chịu ngồi tù.

Thỉnh thoảng vợ Samandji lại ru ngủ chồng bằng những cái vỗ vai, những cái phủi bụi áo: âu yếm nhau ghê!

Một phút. Hai phút...

Lần này thực là nguy. Hai cái ống cẳng đầy những thịt, nóng hôi hổi gác lên đầu gối tôi, rồi tôi thấy mấy đầu ngón chân nghi ngoáy trên đùi tôi.

- Trận đánh này kịch liệt hơn trận trước. Hôm ấy trời mưa tuyết...

Samandji vẫn mê lên về kể chuyện, vì anh vẫn tưởng vợ anh và tôi mê lên về nghe chuyện.

Quả tim tôi đập đến vỡ ra mất, mà thần trí tôi thì rối loạn.

Đã vậy, tôi vẫn phải cười gượng với bạn, nhưng cái cười vàng như miếng nghệ, tay thì nhấc lên, bỏ xuống cái cốc hãy còn đầy những rượu men nồng.

Samandji càng uống lại càng nói, càng nói, tôi lại càng thấy đầu gối bị đè chặt, tê cả bắp đùi.

Bỗng anh ta ngắt câu chuyện, lườm tôi mà bảo rằng:

- Anh không tốt.

Ấy chết! Nguy to rồi. Cái này có lẽ hắn biết mà hắn cho một quả tống thì còn gì là mũi! Hàng tóc gáy của tôi rợn lên cả một lượt.

Tôi ứ cổ mà hỏi:

- Tôi không tốt? Anh say à?

- Không! Tôi không say. Cả vợ tôi cũng không tốt.

Nhanh như điện, hai ống cẳng đầy thịt biến mất: đầu gối tôi được tự do.

- Thế nào không tốt, mình?

Mặt chị vợ cơ chừng cũng tái mét trong lần phấn, vì tôi nghe thấy giọng nói hơi run.

Tôi tưởng tượng như bị nhốt trong một cái chuồng hổ, hay nguy hiểm hơn, bị nhét vào một hội quán nào để bắt nghe diễn thuyết.

Hai chúng tôi như hai tên tội phạm sắp đến lúc tuyên án tử hình.

Mặt tôi cố tỏ ra vẻ ngạc nhiên, cái mồm đỏ cũng cố đẻ ra một nụ cười héo hắt.

Một chốc, Samandji lè nhè lên giọng:

- Anh đừng có giấu tôi nữa, tôi hiểu cả rồi...

- Anh hiểu cả cái gì? Tôi làm gì anh?

- Anh đừng có giấu tôi nữa, cũng như tôi không giấu vợ tôi, tôi thường bảo nó rằng: "Khi tao về thì mày hôn tao, mà khi tao vào trại, thì ban ngày, mày đi đánh chắn, ban đêm mày ngủ với người khác, mày không tốt". Có thế mà nó không chừa. Tôi cũng chán, không muốn bảo nó nữa. Thôi mặc nó. Tôi nghe nói anh sắp lấy vợ, mà anh không cho tôi biết, không hỏi tôi. Đừng lấy nữa. Mình chẳng thể tin được nó. Nếu anh có vợ, anh không tốt.

Tôi nhảy một bước dài từ cái ngạc nhiên nọ sang cái ngạc nhiên kia. Nào ngờ đâu tôi chỉ phải nghe cái bản án gọn lỏn mà bình thường có như thế.

- Anh Samandji, tôi khen anh đấy, ở với vợ trung thành và có độ lượng.

- Anh tính tôi làm thế nào? Đứa nào cũng vậy, thì thà im đi còn hơn, bảo nó, nó chẳng nghe thì thôi.

Nói xong, Samandji cười. Tôi cũng cười. Đến chị vợ cũng cười. Ba cái cười tự nhiên không có vẻ ngượng nghịu.




Đăng trong Tiểu thuyết Thứ Bảy số 76 (9 tháng 11 1935)


Mời đọc Bản chụp dạng Ảnh
Trong Nguyễn Công Hoan - Truyện Ngắn Chọn Lọc - Tập 1 - NXB Hội Nhà Văn 2005